حالا بعد از یکسال، هیاتمدیره مایکروسافت رسما اعلام کرده که گیتس در آگوست 2008 از مایکروسافت بازنشسته میشود و استیو بالمر جانشین او خواهد شد.
حالا هم خیلیها این حرف را باور نمیکنند که بیل گیتس بخواهد امپراتوری بزرگش را به کسی واگذار کند. چنانکه گیتس رسما اعلام کرده همچنان عضو هیاتمدیره شرکت و بزرگترین سهامدار آن میماند.
قصه از کجا شروع شد؟
مایکروسافت را بیل گیتس و پل آلن راه انداختند. یک روز پاییزی 1974، جلوی دکه روزنامه فروشی، طرح جلد مجله پاپیولار الکترونیکس او را میخکوب کرد: «آلتیر 8080، نخستین میکروکامپیوتر دنیا، با مدلهای تجاری دست و پنجه نرم میکند»
بعدازظهر همان روز گیتس و آلن تصمیمشان را گرفتند: «ما بازار کامپیوترهای خانگی را دستمان میگیریم.» گیتس به شرکت MITS زنگ زد و گفت که برای آلتیر یک نرم افزار به اسم Basic نوشته است. اما فقط خودش و آلن میدانستند که این لافی بیش نبوده.
آنها حتی یک آلتیر 8080 را هم ندیده بودند. از وقتی که شرکت چراغ سبز به آنها داد، تا روزی که آخرین خط برنامه بدون Error اجرا شد، فقط 8 هفته طول کشید. فردای آن روز آلن رفت به دفتر MITS و برنامه را نشان داد.
نکته جالب این بود که آنها برنامه را با کامپیوتر مدرسهشان نوشته بودند و حالا برنامه داشت روی یک آلتیر 8080 بدون کوچکترین اشتباهی کار میکرد. آلن آن موقع برای اولین بار تازه پشت یک آلتیر 8080 نشستهبود! آلن حقوق برنامه Basic را به MITS فروخت و بیل گیتس هم رسما از دانشگاه انصراف داد. آنها نخستین سنگ بنای دنیای کامپیوترهای خانگی را پیریزی کردند.
اما مایکروسافت هنوز چیزی کم داشت، یک بیزینسمن که به ایدههای پراکنده چندتا جوان عاشق کامپیوتر جهتبدهد. مایکروسافت، دست به عصا نرمافزار میساخت و میفروخت. 1978 بود که مایکروسافت اولین دفتر خارجیاش را در ژاپن راهانداخت و یک سال بعد هم دفتر مرکزی را از نیومکزیکو به واشنگتن (سیاتل) برد.
همان روزها بود که استیو بالمر که از آدمهای مهم آن روزگار بود و هنوز هم هست، به مایکروسافت پیوست. از ژوئن 1980 بود که گیتس شد مسئول هدایت برنامههای نرمافزاری و بالمر مسئول هدایت برنامههای مالی.
بالمر کیست؟
باید پذیرفت خیلی از ایدههای موفق مایکروسافت متعلق به بالمر است. مثلا براثر فشار بالمر بود که کپیهای مجانی ورد، همراه شماره نوامبر 1983 مجله PCWorld بین مردم توزیع شد. اولین بار بود که همراه یک مجله، یک دیسکت دادهمیشد. اما موفقیت اصلی مایکروسافت، با سامانهعامل داس بود.
آیبیام برای نوشتن یک سامانهعامل برای کامپیوترهای خانگیاش قراردادی با مایکروسافت بست. مایکروسافت ۵۰هزار دلار به تیم پترسن داد و سامانه عامل سریعوکثیف Quick & Dirty را خرید و با نام QDOS به آیبیام فروخت.
پلههای ترقی
ویندوز 1 در نوامبر 1985 به بازار آمد که در واقع، همان نسخه گرافیکی اماسداس بود. همزمان، مایکروسافت یکی دیگر از برگهای برندهاش را رو کرد: مایکروسافت آفیس. موفقیتهای مایکروسافت همچنان ادامه داشت.
ویندوز 1/3 در نوامبر 1992 به بازار عرضه شد که در عرض تنها 2 ماه، 3 میلیون کپی فروخت. یک سال بعد، ویندوز مهمترین سامانهعامل گرافیکی در تمام دنیا بود. مجله معتبر فورچون، مایکروسافت را مبتکرترین کمپانی در ایالات متحده در سال 1993 نامید.
گیتس و بالمر برای این که آدمهای غیرفنی را هم به کامپیوتر جلب کنند، شعار«امروز کجا میخواهی بروی؟» را برگزیدند. کار بیل گیتس دیگر حد و مرز نمیشناخت. تا این که اوج حرکت به سوی راهبرد b2c بالمر در ویندوز 95 ظاهر شد. ویندوز 95 برای کاربر چیز کولاکی بود. تازه منوی استارت هم داشت!
در همان چهار روز اول، ملت بیشتر از یک میلیون نسخه اش را مثل نقل و نبات خریدند.
سپتامبر 1995، دولت چین ویندوز را به عنوان سامانهعامل رسمیکشورش انتخاب کرد و از مایکروسافت خواست نسخه چینی ویندوز را برایشان آماده کند. حواستان هست که چین چقدر جمعیت دارد؟
اواسط دهه۹۰ بود که گیتس تصمیم گرفت مایکروسافت را بفرستد روی اینترنت. این شد که MSN (مایکروسافت نتورک) راهافتاد. MSN یک سرویس آنلاین بود که قرار بود با AOL رقابت کند. بعد با همکاری NBC، ایستگاه کابلی خبری MSNBC را علم کرد تا پوز CNN را هم بزند. تازه مجله آنلاین Slate را هم به سردبیری مایکل کینسلی راهانداخت.
راهاندازی وب تیوی که کاری میکرد که ملت از اینترنت به تلویزیون وصل شوند، از شاهکارهای مایکروسافت در سال 1996 بود. و سرانجام در 1997 اینترنت اکسپلورر 4 به بازار آمد که اینبار هم ترکاند. درهمه این فعالیتهایی که در جهت تثبیت حاکمیت مایکروسافت در دنیای آیتی بود، بالمر نقش اساسی در کنار گیتس داشتهاست.
سال 1998 سال بزرگ دیگری برای مایکروسافت بود. نه به این خاطر که استیو بالمر شد رئیس هیاتمدیره و گیتس مدیرعامل ماند. بلکه این سال، سال ورود ویندوز 98 بود که با اکسپلورر SP4/0 SP1 و FAT32 به عنوان فایل سامانه آمد.
در همین سال جنجالهای زیادی بعد از افشای یادداشتهای داخلی مایکروسافت در اینترنت به پا شد: «نرمافزارهای اوپنسورس تهدیدی جدی برای مایکروسافت بهحساب میآیند.» این اسناد که به اسنادهالووین معروف شدهاند، بخشی از این خطرات را عنوان کرده و در عین حال از فعالیتهای مایکروسافت علیه لینوکس پرده برمیدارد. مایکروسافت نیز ضمن این که به صحت این اسناد اعتراف کرد، آنها را صرفا تحقیقات مهندسی دانست.
شروع سال۲۰۰۰ با مدیریتعاملی بالمر بر مایکروسافت آغاز شد که البته تا امروز ادامه دارد. اما از آن سال بود که روزگار کمکم آن روی سکه را هم به گیتس و بالمر نشان داد و ضررهای مایکروسافت و محکومیتهایش شروع شد.
در آوریل 2000 حکم پرونده ایالات متحده علیه مایکروسافت صادر شد و نگذاشت شیرینی آمدن نسخه جدید ویندوز (ویندوز۲۰۰۰) بیشتر از دو ماه در دهان آنها بماند. دوباره بالمر به سمت مشتریان بزرگ تغییر جهت داد و نتیجه آن ورود ویندوز XP در سال 2001 بود. ورژن آپ دیت شده ویندوز 2000 که از لحاظ گرافیکی تحولی بود.
زندگی تلخ میشود
اما این موفقیتها در ادامه به شکستی بزرگ ختم شد. بالمر دوباره به کاربران خانگی روی آورد و مایکروسافت پس از ارائه شاهکار فراموشنشدنیاش در تاریخ بازیهای کامپیوتری یعنی Age of Empire برای رقابت با سونی، نینتندو و آتاری، با سرمایهگذاری میلیارد دلاری و تولید و پخش XBOX وارد عرصه بازیهای کامپیوتری شد. این کنسول از کنسولهای آتاری جلو افتاد اما تا امروز هم نتوانسته است در مقابل سونی و نینتندو کاری بکند.
در سال 2003 بالمر 3/8درصد سهامش را فروخت و تنها 4درصد آن را نگهداشت. اما در همان زمان راهبرد «اختیار خرید سهام» برای کارکنان را که کارمندان اولیه مایکروسافت را میلیونر کردهبود با راهبرد «واگذاری درصدی ازسهام» به کارکنان، جایگزین کرد.
سال 2004 به دنبال شکایت اتحادیه اروپا، مایکروسافت، 613میلیون دلار جریمه شد و متعهد شد که توافقات قطعی خود با سایر رقبا را افشا کند. همچنین ملزم شد نسخهای از ویندوز را تهیه و آماده کند که ویندوزمدیاپلیر نداشته باشد. اما همه این تلخی با ارائه جنجالی ویستا تمامشده بهنظر میرسد.
داستان بیپایان
در ماه آگوست 2008 دنیای انفورماتیک شاهد یک واقعه تاریخی خواهد بود. بیل گیتس، رئیس مایکروسافت و تاریخسازترین مرد دنیا (از سوی خوانندگان روزنامه یواسای تودی)، اداره شرکتی با 76 هزار کارمند در 102 کشور دنیا و با حدود 52 میلیارد دلار گردش مالی سالانه را بهطور کامل به استیو بالمر، سپرده و خود با این شرکت وداع میکند.
و حالا همه منتظرند ببینند که آیا یک بیزینسمن باهوش از عهده همه فعالیتهای بزرگترین شرکت آیتی دنیا برمیآید یا نه. سابقه فعالیت بالمر در مایکروسافت نشان داده که هرموقع که او وارد تصمیمگیریهای فنی نشده و تنها به هدایت و جهتدهی فناوریها پرداخته شرکت به اوج رفته و هرگاه که مستقیما بازاری را هدف گرفته (در اکثر موارد) شرکت دچار گرفتاریهایی شدهاست. چه سرنوشتی در انتظار مایکروسافت است؟
مغز اقتصادی مایکروسافت
استیون آنتونی بالمر، در 24 مارس 1956 در دیترویت به دنیا آمد. او بدون شک نابغه دنیای تجارت است.
بالمر نخستین کسی است که توانسته تنها با معامله سهام، میلیاردر (به دلار آمریکا) شود و در آخرین رنکینگ فوربس هم با 15 میلیارد دلار سرمایه، سیو یکمین ثروتمند دنیاست.
با ورود بالمر به مایکروسافت بود که این شرکت، اولین سامانهعاملش را در۱۹۸۰ عرضه کرد.
این سامانهعامل، دستکاری شده یونیکس بود که مایکروسافت با اجازه از AT&T با عنوان زینیکس به بازار فرستاد .